Τι να πει κανείς για τον άνθρωπο αυτόν τουλάχιστον ως επιστήμονα; Η Google Scholar τον κατατάσσει μεταξύ των 100 πιο γνωστών επιστημόνων στον κόσμο!

Κι όμως αυτόν τον άνθρωπο απαξιώσαν πλήρως τα ΜΜΕ επειδή διαφοροποιήθηκε από την υπερβολή του εγκλεισμού και του περιβόητου #Μένουμε_Σπίτι. Ξαφνικά έγινε τσαρλατάνος! Ποιος; Ένας επιστήμονας που έχεις εκδόσει πάνω από χίλιες εργασίες, πολλές από τις οποίες είναι μετα-αναλύσεις και αξιολογήσεις άλλων εργασιών.

Κι αυτά δεν τα λέω εγώ. Τα λέει μία από τις μεγαλύτερες εφημερίδες παγκοσμίως η The Wall Street Journal με 1.011.200 αντίτυπα εβδομαδιαίως και 1.829.000 ψηφιακές εκδόσεις. Αν μη τι άλλο, όταν ασχολείται μια τέτοια εφημερίδα μαζί σου κάτι πρέπει να αξίζεις!

Σε αυτό το άρθρο λοιπόν η WSJ αναλύει τις απόψεις του Δρ. Ιωαννίδη αλλά και τις αντιδράσεις που προκάλεσαν καθώς και τις πιθανές αιτίες που έγινε αυτό. Αφήνει αιχμές για πολιτικές ιδεολογίες που παρεμβαίνουν στην επιστήμη, μιλάει για τα λάθη και την αξιοπιστία των μαθηματικών μοντέλων όταν δεν τροφοδοτούνται με αληθή δεδομένα και πολλά άλλα.

Η αφορμή να ασχοληθώ μου δόθηκε από μία δημοσίευση στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης Facebook του φίλου και διδάκτορα νεότερης Ιστορίας του Ε.Κ.Π.Α. Χαράλαμπου Μηνάογλου - του οποίου πολλά άρθρα θα φιλοξενούνται στην παρούσα ιστοσελίδα - , ο οποίος με τίτλο "Επαρχιώτικος Διεθνισμός" κάνει ένα πολύ έυστοχο σχολιασμό για το πως αποδομείται μια εν προκειμένω παγκοσμίου φήμης επιστημονική προσωπικότητα από τα Μ.Μ.Ε. όταν δεν ακολουθεί τους "κανόνες" και τις "εντολές" του πανικού, της τρομολαγνείας και της διαστρέβλωσης τα οποία είναι οι υπέρτατες αξίες των ΜΜΕ και της παγκοσμιοποίησης.

Στη συνέχεια παραθέτω το άρθρο της WSJ σε μετάφραση, αλλά και το λινκ στην WSJ για του λόγου το αληθές.

Ο κομιστής των καλών ειδήσεων για τον Κορωνοϊό ο επιστήμονας του Στάνφορντ Ιωάννης Ιωαννίδης δέχεται επίθεση επειδή αμφισβητεί την επικρατούσα άποψη σχετικά με την καραντίνα και τα lockdowns.

Οι υπερασπιστές του εγκλεισμού και του Μένουμε Σπίτι για τον κορωνοϊό συνεχίζουν να μιλούν για την επιστήμη. "Πρόκειται να κάνουμε το σωστό, όχι να κρίνουμε με πολιτικά κριτήρια, όχι από τις διαμαρτυρίες, αλλά από την επιστήμη", δήλωσε ο κυβερνήτης της Καλιφόρνια Gavin Newsom αυτήν την εβδομάδα. Η κυβερνήτης του Μίτσιγκαν Gretchen Whitmer υπερασπίστηκε μια εντολή που, μεταξύ άλλων, απαγόρευσε την πώληση χρωμάτων και σπόρων λαχανικών, αλλά όχι ποτών ή δελτία λαχειοφόρων αγορών. «Κάθε δράση έχει ενημερωθεί από τον καλύτερο σύμβουλο επιστήμης και επιδημιολογίας που υπάρχει», έγραψε σε ένα άρθρο της.

Αλλά οι επιστήμονες σχεδόν ποτέ δεν είναι ομόφωνοι, και πολλές φορές οι εκκλήσεις για «επιστήμη» είναι ξεκάθρα πολιτικές ή ιδεολογικές. Σκεφτείτε την ιστορία του Ιωάννη Ιωαννίδη, καθηγητή στη Σχολή Ιατρικής του Στάνφορντ (Stanford’s School of Medicine). Η εμπειρογνωμοσύνη του είναι ευρεία - παίζει στα δάχτυλα την στατιστική, τα βιοϊατρικά δεδομένα, την έρευνα πρόληψης και την έρευνα και πολιτική για την υγεία. Η Google Scholar τον κατατάσσει μεταξύ των 100 πιο γνωστών επιστημόνων στον κόσμο. Έχει δημοσιεύσει περισσότερες από 1.000 εργασίες, πολλές από αυτές είναι μετα-αναλύσεις και κριτικές άλλων μελετών. Ωστόσο, τώρα βρίσκεται σε δυσάρεστη θέση επειδή διαφωνεί με τις θεωρίες που βρίσκονται πίσω από τους εγκλεισμούς - διότι κοίταξε τα δεδομένα και βρήκε καλά νέα.

Σε ένα άρθρο του Μαρτίου για το Stat News, ο Δρ. Ιωαννίδης υποστήριξε ότι ο Covid-19 είναι πολύ λιγότερο θανατηφόρος από ό,τι υποθέτουν οι μοντελιστές. Έλαβε υπόψη του την εμπειρία από το κρουαζιερόπλοιο Diamond Princess, το οποίο μπήκε σε καραντίνα στις 4 Φεβρουαρίου στην Ιαπωνία. Εννέα από τους 700 μολυσμένους επιβάτες και το πλήρωμα πέθαναν. Με βάση τα δημογραφικά στοιχεία του πληθυσμού του πλοίου, ο Δρ. Ιωαννίδης υπολόγισε ότι το ποσοστό θνησιμότητας των Η.Π.Α. θα μπορούσε να είναι τόσο χαμηλό όσο από 0,025% έως 0,625% και να θέσει το ανώτατο όριο στο 0,05% έως 1% - συγκρίσιμο με αυτό της εποχικής γρίπης.

 "Εάν αυτό είναι το πραγματικό ποσοστό», έγραψε, «ο εγκλεισμός του κόσμου στο σπίτι με δυνητικά τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες μπορεί να είναι εντελώς παράλογος. Είναι σαν ένας ελέφαντας που δέχεται επίθεση από μια γάτα σπιτιού. Απογοητευμένος και προσπαθώντας να αποφύγει τη γάτα, ο ελέφαντας πηδά κατά λάθος από ένα βράχο και πεθαίνει."

Στον Δρ. Ιωαννίδη, 54 χρόνων, αρέσουν οι "μεταφορές". Είναι βέρος Νεοϋρκέζος που μεγάλωσε στην Αθήνα, διδάσκει επίσης συγκριτική λογοτεχνία και έχει δημοσιεύσει επτά λογοτεχνικά έργα - ποίηση και μυθοπλασία, με το τελευταίο να είναι ένα επιστολικό μυθιστόρημα - στα ελληνικά. Στον ελεύθερο του χρόνο, του αρέσει να κάνει ξιφασκία, να κολυμπά, να περπατά και να παίζει μπάσκετ.

Νωρίς στην καριέρα του, συνειδητοποίησε ότι «ο κοινός παρονομαστής για όλα όσα έκανα ήταν ότι με ενδιέφεραν πολύ οι μέθοδοι - όχι απαραίτητα τα αποτελέσματα αλλά το πώς ακριβώς το κάνεις αυτό, πώς ακριβώς προσπαθείς να αποφύγεις  την μεροληψία, πώς αποφεύγεις το λάθος." Όταν άρχισε να εξετάζει μελέτες, ανακάλυψε ότι λίγα ευρήματα που κέρδιζαν πρωτοσέλιδα θα μπορούσαν να αναπαραχθούν (επαληθευούν), και πολλά άλλα αργότερα αντικρούστηκαν από νέα στοιχεία.

Οι επιστημονικές μελέτες συχνά επηρεάζονται από προκαταλήψεις. «Πριν από αρκετά χρόνια, μαζί με έναν από τους συναδέλφους μου, είχαμε χαρτογραφήσει 235 προκαταλήψεις γενικά στις επιστήμες. Και ίσως το μεγαλύτερο σύμπλεγμα αυτών είναι οι προκαταλήψεις που προσπαθούν να δημιουργήσουν σημαντικά, θεαματικά, συναρπαστικά, εξαιρετικά αποτελέσματα», λέει ο Δρ.Ιωαννίδης."Τα αρχικά αποτελέσματα τείνουν να διογκώνονται. Οι ισχυρισμοί για τη σπουδαιότητά τους τείνουν να είναι υπερβολικοί."

Ένα παράδειγμα είναι μια μετα-ανάλυση του 2012 στη διατροφική έρευνα, στην οποία επέλεξε τυχαία 50 κοινά συστατικά μαγειρέματος, όπως ζάχαρη, αλεύρι και γάλα. Ογδόντα τοις εκατό από αυτά είχαν μελετηθεί για σύνδεση με καρκίνο και το 72% των μελετών συνέδεσε ένα συστατικό με υψηλότερο ή χαμηλότερο κίνδυνο. Ωστόσο, τα τρία τέταρτα των ευρημάτων ήταν αδύναμα ή στατιστικά ασήμαντα.

Ο Δρ. Ιωαννίδης αποκαλεί την πανδημία του κορονοϊού  "την τέλεια καταιγίδα αυτής της αναζήτησης για πολύ επείγοντα, εντυπωσιακά, συναρπαστικά, αποκαλυπτικά αποτελέσματα. Και όπως βλέπετε, προφανώς οι πρώτες εκτιμήσεις μας φαίνεται να ήταν τρομερά υπερβολικές σε πολλά μέτωπα."

Επικεφαλής μεταξύ αυτών ήταν μια μελέτη μοντέλων στο Imperial College London, η οποία προέβλεπε περισσότερους από 2,2 εκατομμύρια θανάτους κορονοϊού στις Η.Π.Α. Η μελέτη δημοσιεύθηκε στις 16 Μαρτίου - την ίδια ημέρα που η κυβέρνηση Τραμπ κυκλοφόρησε την «15 Days to Slow the Spread» πρωτοβουλία, η οποία περιελάμβανε αυστηρές οδηγίες για κοινωνικές αποστάσεις.

Ο Δρ. Ιωαννίδης λέει ότι τελικά αυτή η μελέτη που πήρε αυτοκρατορική προβολή φαίνεται τώρα να είναι μια χονδροειδής υπερεκτίμηση. «Χρησιμοποίησαν εισόδους δεδομένων που ήταν εντελώς εκτός λειτουργίας σε ορισμένους υπολογισμούς τους», λέει. "Εάν τα δεδομένα είναι περιορισμένα ή ελαττωματικά, τα λάθη τους πολλαπλασιάζονται μέσω του μοντέλου. . . . Επομένως, εάν έχετε ένα μικρό σφάλμα και μεταδώσετε αυτό το σφάλμα μέσω του μοντέλου, το μέγεθος του τελικού σφάλματος στην πρόβλεψη ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να είναι αστρονομικό."

 «Λατρεύω τα μαθηματικά μοντέλα», προσθέτει. «Κάνω πολλά μαθηματικά μοντέλα. Αλλά νομίζω ότι πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι είναι πολύ, πολύ χαμηλά όσον αφορά τη βαρύτητα που μπορούμε να τους δώσουμε και κατά πόσο μπορούμε να τα εμπιστευτούμε. . . . Μπορούν να μας δώσουν ένα πρώτο είδος μαθηματικής αιτιολόγησης για ένα προαίσθημα που έχουμε, αλλά πέραν αυτού, το να στηρίζεσαι στα μοντέλα για αποδεικτικά στοιχεία, νομίζω ότι είναι μια πολύ κακή συνταγή. "

Οι μοντελιστές μερικές φορές αρνούνται να αποκαλύψουν τις παραδοχές που έχουν κάνει ή τα δεδομένα τους, επομένως τα λάθη τους δεν εντοπίζονται. Η κομητεία του Λος Άντζελες προέβλεψε την περασμένη εβδομάδα ότι το 95,6% του πληθυσμού της θα είχε μολυνθεί έως τον Αύγουστο, εάν οι εντολές για κοινωνικής απόσταση χαλαρώσουν. (Οι επιβεβαιωμένες περιπτώσεις ήταν 0,17% του πληθυσμού μέχρι και την Πέμπτη.) Αλλά η βάση για αυτήν την προβολή είναι ασαφής. «Χρειαζόμαστε τουλάχιστον, ειλικρίνεια και διαφάνεια για να είμαστε σε θέση να πούμε το οτιδήποτε», λέει ο Δρ. Ιωαννίδης.

Το πιο σημαντικό, "αυτό που χρειαζόμαστε είναι δεδομένα. Χρειαζόμαστε πραγματικά δεδομένα. Χρειαζόμαστε δεδομένα σχετικά με τον αριθμό των ατόμων που έχουν μολυνθεί έως τώρα γενικά, πόσα άτομα παραμένουν μολυσμένα, ποιο είναι το ποσοστό θανάτου, πόσα κρεβάτια πρέπει να διαθέσουμε, πώς άλλαξε αυτό."

Αυτό απαιτεί περισσότερα τεστ. Ο Δρ. Ιωαννίδης και οι συνάδελφοί του στο Στάνφορντ την περασμένη εβδομάδα δημοσίευσαν μια μελέτη σχετικά με τον επιπολασμό των αντισωμάτων του κορονοϊού στην κομητεία Santa Clara. Με βάση τις εξετάσεις αίματος 3.300 εθελοντών στην κομητεία - που περιλαμβάνει το Σαν Χοσέ, την τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Καλιφόρνιας - κατά την πρώτη εβδομάδα του Απριλίου, υπολόγισαν ότι μεταξύ 2,49% και 4,16% του πληθυσμού της κομητείας  είχαν μολυνθεί. Αυτό είναι 50 έως 85 φορές το νούμερο των επιβεβαιωμένων περιπτώσεων και αυτό συνεπάγεται ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ 0,12% και 0,2%, που συμφωνεί με αυτό του Diamond Princess.

Η μελέτη αμέσως δέχθηκε επίθεση. Ορισμένοι στατιστικολόγοι αμφισβήτησαν τις μεθόδους της. Οι κριτικοί σημείωσαν ότι το δείγμα της μελέτης δεν επιλέχθηκε τυχαία και οι λευκές γυναίκες κάτω των 64 ετών εκπροσωπήθηκαν δυσανάλογα. Η ομάδα του Στάνφορντ προσαρμόστηκε σε ότι αφορά τη μεροληψία της δειγματοληψίας, σταθμίζοντας τα αποτελέσματα ανά φύλο, φυλή και ταχυδρομικό κώδικα, αλλά η μελέτη παραδέχεται ότι "άλλες μεροληψίες, όπως ότι ευνοήθηκαν άτομα με καλή υγεία ικανά να παρακολουθήσουν τις ιστοσελίδες δοκιμών μας ή το ότι ευνοήθηκαν εκείνοι που νόσησαν προηγουμένως με παρόμοια με τον Covid ασθένεια αναζητώντας επιβεβαίωση αντισωμάτων, είναι πιθανές. Η συνολική επίδραση τέτοιων μεροληψιών είναι δύσκολο να εξακριβωθεί."

Ο Δρ. Ιωαννίδης παραδέχεται ότι η μελέτη του δεν είναι «απυρόβλητη» και λέει ότι κάθε λεπτομερής έλεγχος είναι καλοδεχούμενος. Ωστόσο, είναι πεπεισμένος ότι τα ευρήματα θα διατηρηθούν και λέει ότι οι μελέτες για αντισώματα από όλο τον κόσμο θα αποφέρουν περισσότερα δεδομένα. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε αυτήν την εβδομάδα από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας και το Τμήμα Δημόσιας Υγείας της Κομητείας του Λος Άντζελες υπολόγισε ότι η μετάδοση του ιού είναι 28 έως 55 φορές περισσότερη από όσα είναι τα επιβεβαιωμένα κρούσματα. Μια μελέτη της Νέας Υόρκης που κυκλοφόρησε την Πέμπτη υπολόγισε ότι το 13,9% της πολιτείας και το 21,2% της πόλης είχαν μολυνθεί, 10 φορές περισσότερο δηλαδή από τα επιβεβαιωμένα κρούσματα.

Ωστόσο, η περισσότερη κριτική που δέχεται η μελέτη του Στάνφορντ,στοχεύει στην υπεράσπιση των εντολών για εγκλεισμό και lockdown ενάντια στην υπαινιγμό ότι είναι μια υπερβολική αντίδραση. «Υπάρχει ένα ενοχλητικό είδος νοοτροπίας εδώ που απλά επιμένει στο ότι αυτό είναι το τέλος του κόσμου και ότι ο ουρανός θα μας πέσει στο κεφάλι. Η νοοτροπία αυτή επιτίθεται σε μελέτες, στηριζόμενη σε δεδομένα που βασίζονται σε εικασίες και επιστημονική φαντασία», λέει. "Αλλά η απόρριψη πραγματικών δεδομένων προς υπεράσπιση των μαθηματικών εικασιών είναι σοκαριστική."

Εν μέρει κατηγορεί τα μέσα μαζικής ενημέρωσης: "Έχουμε κάποιες ενδείξεις ότι οι κακές ειδήσεις, οι αρνητικές ειδήσεις [ιστορίες], είναι πιο ελκυστικές από τις θετικές ειδήσεις - οδηγούν σε περισσότερα κλικ, οδηγούν τους ανθρώπους να είναι πιο εξαρτημένοι. Και φυσικά γνωρίζουμε ότι τα ψεύτικα νέα ταξιδεύουν γρηγορότερα από τα αληθινά νέα. Δυστυχώς, λοιπόν, στο τρέχον περιβάλλον, δημιουργήσαμε μια βαριά κατάσταση οδηγούμενη από ένα ριάλιτυ σόου πανικού, τρόμου και θανάτου."

Οι ειδήσεις είναι γεμάτες με ιστορίες υγιών νέων που πέθαναν από κορωνοϊό. Αλλά ο Δρ. Ιωαννίδης δημοσίευσε πρόσφατα ένα άρθρο με τη σύζυγό του, Δέσποινα Κοντόπουλο-Ιωαννίδη, ειδική για τις μολυσματικές ασθένειες στο Στάνφορντ, που έδειξε ότι πρόκειται για μια κλασική ιστορία άνθρωπος-δάγκωσε-σκύλο. Το ζευγάρι διαπίστωσε ότι άτομα κάτω των 65 ετών χωρίς υποκείμενες ασθένειες αντιπροσώπευαν μόνο το 0,7% των θανάτων από κορωνοϊό στην Ιταλία και το 1,8% στη Νέα Υόρκη.

 «Σε σύγκριση με σχεδόν οποιαδήποτε άλλη αιτία ασθένειας που μπορώ να σκεφτώ, πραγματικά ο κορωνοϊός γλιτώνει τους νέους. Δεν λέω ότι οι ζωές των 80 ετών δεν έχουν αξία - έχουν, "λέει. «Αλλά υπάρχουν πολύ, πολύ, πολύ περισσότεροι. . . νέοι που αυτοκτονούν." Εάν συνεχιστεί ο πανικός και αναστάτωση που προκαλεί, λέει, "θα δούμε πολλούς νέους να αυτοκτονούν. . . απλώς επειδή διαδίδουμε ιστορίες τρόμου με τον Covid-19. Υπάρχουν πολύ περισσότεροι νέοι που πάσχουν από καρκίνο και δεν θα υποβληθούν σε θεραπεία, γιατί και πάλι, δεν θα πάνε στο νοσοκομείο για να λάβουν θεραπεία λόγω του Covid-19. Υπάρχουν πολύ περισσότεροι άνθρωποι των οποίων η ψυχική υγεία θα καταρρεύσει."

Υποστηρίζει ότι οι δημόσιοι αξιωματούχοι πρέπει να σταθμίσουν αυτούς τους παράγοντες κατά τη λήψη αποφάσεων για τη δημόσια υγεία και ότι θα βοηθήσουν, πιο αξιόπιστα δεδομένα από αντισώματα και άλλες μελέτες. «Νομίζω ότι πρέπει να πάρουμε ό,τι γνωρίζουμε, να το βάλουμε στο τραπέζι και να προσπαθήσουμε να δούμε, ΟΚ, ποιο είναι το επόμενο βήμα και να δούμε τι θα συμβεί όταν κάνουμε αυτό το επόμενο βήμα. Πιστεύω ότι αυτό το είδος επαναπληροφόρησης βάσει δεδομένων θα είναι το καλύτερο. Ξεκινάτε λοιπόν, αρχίζετε να ανοίγετε τα σχολεία σας. Βλέπετε τι συμβαίνει», λέει. «Πρέπει να είμαστε ανοιχτόμυαλοι, πρέπει να είμαστε ήρεμοι, ας γίνει κάποιο λάθος, είναι αναπόφευκτο. Ξεκινήσαμε χωρίς να γνωρίζουμε τίποτα. Τώρα γνωρίζουμε πολλά, αλλά ακόμα δεν γνωρίζουμε τα πάντα.»

Προειδοποιεί για την εξαγωγή ευρέων συμπερασμάτων σχετικά με την αποτελεσματικότητα του εγκλεισμού βάσει των ποσοστών μόλυνσης του πληθυσμού και ρυθμό θνησιμότητας. «Δεν είναι ότι έχουμε πάρει τυχαία 10 χώρες και τις θέσαμε σε καραντίνα και άλλες 10 χώρες τις αφήσαμε να παραμείνουν σχετικά ανοιχτές και να δούμε τι συμβαίνει και να το κάνουμε τυχαία. Διαφορετικοί πρωθυπουργοί, διαφορετικοί πρόεδροι, διαφορετικές ομάδες εργασίας λαμβάνουν αποφάσεις, τις εφαρμόζουν σε διαφορετικές ακολουθίες, σε διαφορετικές στιγμές, σε διαφορετικές φάσεις της επιδημίας. Και τότε οι άνθρωποι αρχίζουν να βλέπουν αυτά τα δεδομένα και λένε: «Κοίτα αυτό, αυτό το μέρος τα πήγε πολύ καλά. Γιατί; Ω, λόγω αυτού του μέτρου. "Αυτό βασίζεται εντελώς, εντελώς βάσει γνώμης".

Οι άνθρωποι κάνουν «βαρύγδουπες δηλώσεις σχετικά με το ότι «ο εγκλεισμός σώζει τον κόσμο». Νομίζω ότι είναι ανώριμοι. Είναι εξαιρετικά ανώριμοι. Μπορεί να έχουν λειτουργήσει σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να μην είχαν καμία επίδραση σε άλλες, και μπορεί να ήταν και να είναι βλαβερές σε άλλες. "

Οι περισσότερες διαφωνίες μεταξύ των επιστημόνων, σημειώνει, δείχνουν διαφορές στην οπτική ματιά και όχι στα γεγονότα αυτά καθ'αυτά. Μερικοί θεωρούν τη μελέτη του Στάνφορντ ανησυχητική επειδή υποδηλώνει ότι ο ιός μεταδίδεται πιο εύκολα, ενώ άλλοι αισιοδοξούν επειδή υποδηλώνει ότι ο ιός είναι πολύ λιγότερο θανατηφόρος. "Είναι βασικά θέμα του αν είσαι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος. Ακόμη και οι επιστήμονες μπορούν να είναι αισιόδοξοι και απαισιόδοξοι. Πιθανώς να είμαι συνήθως απαισιόδοξος, αλλά σε αυτήν την περίπτωση, είμαι μάλλον αισιόδοξος."